Milczenie miasta

W całej naszej literaturze nie ma drugiego pisarza, który by przedstawił okupacyjno-wojenną rzeczywistość  w stanie tak daleko posuniętej destrukcji. Ze świata, jaki Leopold Buczkowski (1905-1989) ukazał w Czarnym potoku, możliwa jest tylko ucieczka w śmierć lub obłęd. Właśnie w szaleństwo ucieka przed hitlerowcami gabe Gudeł. (…)

Czarny potok nie znajduje odpowiednika w literaturze polskiej nie tylko z powodu ogromu zła nagromadzonego w tym swoistym kresowym dokumencie. Opis podobnych bestialstw znajdziemy i w innych książkach, żaden jednak autor nie poszedł tak daleko jak Buczkowski w odrzuceniu „normalnego” języka, jakim posługuje się piśmiennictwo, i nie wszedł tak głęboko w sferę podświadomości. Proza ta jest wyrazem przekonania pisarza, że  - jak pisał Ryszard Chodźko w eseju Ludzie z ciemności – „znaki czasów tragicznych, aby stały się rzeczywistą ekspresją artystyczną i moralną, muszą zostać „wynalezione”. I Buczkowski stał się takim „wynalazcą”.

Krzysztof Masłoń, Puklerz Mohorta. Lektury kresowe. Wydawnictwo Zysk i S-ka, Warszawa 2014. Milczenie miasta. Leopold Buczkowski, s. 41-46.