Takim ściegiem: czyli Andrzej Falkiewicz o Leopoldzie Buczkowskim

BUCZKOWSKI…  I kiedy historyk będzie badał wydarzenia o których i Bu pisze. I kiedy literaturoznawca będzie rozważał środki których i Bu używa. I kiedy psychiatra będzie traktował narratora powieści Bu tak jak gdyby był żywym pacjentem, starając się określić i jego przypadek. Każdy z nich będzie miał do czynienia z czymś, co wyjątkowe nie jest. Bo i ludobójstwa nie wymyślił Hitler. Bo o nie jeden Bu o ludobójstwie pisał. Bo i podobnych środków stylistycznych inni pisarze w czasach Bu używali. Bo i przypadek jego narratora nie jest jeden, ludzie chorują i będą chorowali podobnie. A jednak czytelnik zawsze będzie przekonany, że wydarzenia o których Bu pisze musiały doprowadzić do obłędu; będzie odnajdywał świadectwo II wojny  w użytych przez tego pisarza środkach styli. Celine o I wojnie zaświadczył nihilizmem, Bu o II – obłędem. Obłędem w którym padły wszystkie bariery jaźni, nawet bariera oddzielająca wrogów od przyjaciół. Reszta jest teorią literatury.

Andrzej Falkiewicz „Takim ściegiem:”, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1991, s. 83